Sinds 2020 werkt de ODZOB volgens het Regionaal Operationeel Kader Milieutoezicht en handhaving (ROK TH). Toezicht houden daar waar het nodig is. Deze andere manier van werken brengt met zich mee dat we, meer dan voorheen, tijd steken in de voorbereiding en analyse vooraf. Het project Inzicht in industrieterreinen is daar een voorbeeld van, vorig jaar uitgevoerd als pilot. De projectleider, Patrick Maas, aan het woord.
Patrick vertelt: “Toezicht en handhaving op milieuwetgeving richt zich meestal op inrichtingen en activiteiten die gekoppeld zijn aan een vergunning of melding. Maar er kunnen natuurlijk ook illegale of onbekende activiteiten zonder vergunning of melding plaatsvinden. Dit kan leiden tot risico’s voor de leefomgeving, voor het milieu en tot klachten. Binnen het ROK TH proberen we steeds meer grip te krijgen op dit soort, vaak onbekende, situaties en daar een slimme aanpak voor te ontwikkelen.”
Met het project ‘Inzicht in industrieterreinen’ is een gebiedsgerichte aanpak toegepast. In een relatief korte tijd heeft de ODZOB een volledig industrieterrein intensief gescreend op een aantal relevante milieu- en omgevingsaspecten.
Samenwerking PIT
Deze pilot is uitgevoerd in een van de Peelgemeenten. Patrick licht toe waarom daar: “We hebben voor een Peelgemeente gekozen, omdat er al een hechte samenwerking is met het Peelland Interventie Team (PIT). Zo hadden we al direct korte lijntjes met andere samenwerkingspartners, waaronder de gemeente natuurlijk, maar ook de veiligheidsregio en de politie. Voordat we met de controles zijn gestart hebben we eerst het PIT geïnformeerd. De wijkagent van dat gebied wist bijvoorbeeld wanneer onze toezichthouders er waren, mocht er iets voorvallen.”
10 controlemomenten
Er is bewust gekozen voor een middelgroot industrieterrein met zo’n 250 diverse bedrijven, zodat het volledige terrein kon worden meegenomen in de pilot. “Op industrieterreinen kan best wat verloop zijn van bedrijven. Om een zo actueel mogelijk bedrijvenbestand te houden hebben we eerst naar de actualiteit gekeken,” vertelt Patrick. “Wat staat er precies in de Kamer van Koophandel en wat is er via Google te vinden over deze adressen? Die informatie hebben we gecheckt tijdens de controle.”
Vervolgens werd het complete industrieterrein gedurende 2 weken gecontroleerd door 5 toezichthouders. Iedere toezichthouder heeft op 2 momenten een controle uitgevoerd: eenmaal binnen en eenmaal buiten kantoortijd. Tijdens de controle hebben de toezichthouders zoveel mogelijk milieu- en omgevingsaspecten gecontroleerd.
Onderbuikgevoel
Vooraf is de afweging gemaakt dat de toezichthouders niet bij bedrijven naar binnen gingen. Patrick: “We wilden de snelheid in de controles houden en in korte tijd zoveel mogelijk informatie ophalen. We zijn hoogstens een poort door geweest om op het terrein te kijken. Maar ook door alleen de omgeving te checken kun je als toezichthouder veel te weten komen. Zie je bijvoorbeeld buiten afval liggen? Zie je vaten of andere gevaarlijke stoffen? Hoor je onbekende geluiden? Ruikt het raar? Maar ook zaken die met ondermijning te maken hebben. Hangen er bijvoorbeeld veel camera’s? Een toezichthouder luistert naar zijn of haar onderbuikgevoel.”
Verzameling data
Na alle controles hebben we de resultaten bekeken en een risicoanalyse uitgevoerd. Met als resultaat een top 5 van bedrijven die we verder willen controleren. Op deze locaties voert de ODZOB in het eerste kwartaal van dit jaar een integrale milieucontrole uit. Patrick: “Toezicht op deze manier heeft ook een preventieve werking: bedrijven weten dat we ze in de gaten houden, ook buiten kantoortijd. De meeste bedrijven waren gerustgesteld en tevreden over het feit dat er goed gecontroleerd werd. Bedrijven die wel kwaadwillend zijn, gaan zich hier daardoor wellicht minder snel vestigen.”
Tot slot benoemt Patrick de samenwerking met de partners binnen het PIT: “Dit project bevorderde die samenwerking. De gebiedsgerichte aanpak werd in het PIT enthousiast ontvangen en doordat wij veel buiten zijn, krijgen ze ook regelmatig signalen van ons. Zo helpen we elkaar.”
De resultaten en ervaringen van deze pilot zijn gedeeld met onze 21 regiogemeenten. Er is interesse om deze aanpak ook op andere plekken uit te kunnen voeren. De werkwijze ligt in ieder geval klaar om op ieder moment in te kunnen zetten.