Op woensdag 21 april vond de eerste (pilot)regiobijeenkomst van het -Regio-naal Meetnet plaats om burgers, vertegenwoordigers en bestuurders van gemeenten in contact te brengen met de partners van het Regionaal Meetnet. Met als doel om op te halen hoe we elkaar verder kunnen helpen in het samen werken aan meten en beleven van luchtkwaliteit én het bereiken van schonere lucht. Zo’n 40 deelnemers waren online aanwezig bij deze Regiobijeenkomst De Kempen.
Historisch moment
Hans Verhoeven (gemeente Eindhoven) begon in blok 1 zijn presentatie met een foto van de ondertekening van de consortium overeenkomst, een ‘historisch moment’ want inmiddels nemen al 20 gemeenten deel aan het Regionaal Meetnet. Het belang van schone lucht werd in Hans zijn verhaal nog eens duidelijk gemaakt voor onze zwaarbelaste regio Zuidoost-Brabant die volop in ontwikkeling is met de 120.000 inwoners die er nog bij gaan komen tot 2040. Hoe en waar de bestaande milieubelasting in de regio van invloed is op cumulatieve milieu- gezondheidslast, is goed te zien op de MGR-kaart in de atlas Leefomgeving (zie Kaarten | Atlas Leefomgeving onder Ruimte / Milieugezondheidslast).
Volop gebruik van chat
Arjan Plomp van TNO nam het stokje over met een presentatie over de uitvoering en de uitrol van het meetnet. TNO is volop bezig met de uitrol van de meetkasten, de zogenaamde CAIREBoxen. De meetdata zijn te zien via Samen meten. Na afloop van dit eerste blok gaf dagvoorzitter Has van Helvoort de gelegenheid tot het beantwoorden van de vragen aan de sprekers die volop binnen kwamen via de chat.
Beleid en gedragsverandering als gezondheidskansen
In blok 2 stonden 3 flitspresentaties op het programma. Sabine Denissen van de GGD startte haar verhaal met een toelichting op fijnstof in ons lichaam, waar luchtverontreiniging toe leidt en wie dan de risicogroepen zijn. Zo kan ultrafijnstof achterblijven in de longen en zelfs tot in de bloedbaan doordringen. Verbetering van luchtkwaliteit levert volgens Sabine altijd gezondheidswinst op. Hier kan iedereen een steentje aan bijdragen.
Wat complex is doen we samen
‘AiREAS is een coöperatie, iedereen is AiREAS’ waren de openingswoorden bij de tweede flitspresentatie van Jean-Paul Close, initiatiefnemer en voorzitter AiREAS. Jean-Paul: ‘Er is 30 kilogram lucht per dag nodig (aan voedsel 1 kg per dag) en daar zijn we samen voor verantwoordelijk. Als inwoners dragen wij bij aan het probleem, maar ook aan de oplossing. Wat we nu doen is gezondheid sturend maken, het onzichtbare zichtbaar maken. Wat je zelf kunt doen, doe je zelf. Wat complex is, doen we samen. Lokaal, regionaal, wereldwijd’.
Burgerinitiatief
Cees Beemer vertelde als inwoner van Eersel vervolgens over de praktijk; het participatie-model en het dashboard. Meten in Eersel betekent samen met gemeente en burgers. Zo hebben ze in Eersel twee goede dashboards met o.a. 12 snuffelfietskastjes en 9 Intemokasten ontwikkeld om meetdata van verschillende sensorboxen in één oogopslag te ontsluiten. Cees: ‘Gisteren is er een Russisch vrachtvliegtuig vertrokken die we konden volgen met de fijnstof metingen’.
In de gevolgde vragenronde vinden er al mooie verbindingen plaats tussen de deelnemers waaronder burgers, bedrijven, overheden en kennisinstellingen. Waarbij AiREAS een verbindende rol zal nemen.
Interactie met mentimeter
Na een korte pauze introduceerde dagvoorzitter Has in blok 3 de tool Mentimeter om naast de gedeelde informatie ook informatie op te halen. Wat gaat men zelf doen om de luchtkwaliteit te verbeteren was een van de vragen. Daarbij was (meer) fietsen, elektrisch rijden, ov en thuiswerken een vaakgenoemd antwoord. Wat de deelnemers graag met het meetnet binnen 2 jaar willen bereiken is vooral meer inzicht, de (bron)duiding en bewustwording. Maar ook meer sturing op gezondheid in de besluitvorming en meer betrokkenheid van burgers en bedrijven werd daarbij genoemd. Met daarbij de wens meer budget of subsidies om vanuit gemeenten hiermee aan de slag te gaan. Nodig daarvoor zijn volgens de deelnemers onder andere ‘enthousiastelingen, betrokken inwoners, data, focus, daadkracht en samenwerking’.
Burgerparticipatie als sleutel naar succes
De bijeenkomst werd afgesloten door stuurgroeplid Eric Beex van het Regionaal Meetnet: ‘In deze samenstelling vandaag is het een goede mix van informatie ophalen en informatie met elkaar delen. Samengevat gaat het om bewustwording van een gezonde leefomgeving; burgerparticipatie is de sleutel naar succes om het benodigde draagvlak te creëren en te behouden van onze inwoners, waarvoor we het uiteindelijk natuurlijk ook allemaal doen’.
Beoogd wordt dit jaar soortgelijke subregionale bijeenkomsten te organiseren voor De Peelgemeenten, De A2-gemeenten en het stedelijk gebied. Het is aan de subregio’s om het moment en de inhoud / focus van het webinar mede te bepalen.