Toezicht houden daar waar het nodig is. Dat is de kern van ons toezichtprogramma Regionaal Operationeel Kader Milieutoezicht en Handhaving; afgekort ROK TH, kortgezegd ROK. Het huidige ROK zit al in de reservetijd; het ROK 2025-2028 is in de maak. Bestuurder Ron van den Berkmortel is daar op twee manieren bij betrokken: op strategisch niveau en in de dagelijkse praktijk. De juiste persoon dus om te bevragen over het nieuwe ROK.
Wethouder Ron van den Berkmortel, gemeente Laarbeek
Sinds wanneer loopt het ROK?
Sinds 2018. Na enige uitroltijd zijn we er in 2020 mee aan de slag gegaan. Het liep tot 2023 en is een jaar verlengd. Dat geeft ruim de tijd om heel zorgvuldig het vervolg-ROK (2025-2028) op te stellen.
Hoe ben jij bij het ROK betrokken?
Als lid van het algemeen en dagelijks bestuur van de ODZOB heb ik het ROK onder mijn hoede en ben ik bestuurlijk verantwoordelijk. Daar zit mijn strategische betrokkenheid. En als wethouder Ruimte en Economie van Laarbeek ervaar ik de vruchten van het ROK in de dagelijkse praktijk in mijn gemeente.
Leeft het ROK onder jouw collega-wethouders en medebestuurders?
Zeker weten. Het ROK stelt de ODZOB in staat om risicogericht toezicht te houden. Daar waar het nodig is. Efficiënt en effectief, optimaal gebruikmaken van de beschikbare capaciteit. Daar hebben gemeenten wel oren naar. Want hoe beter het toezicht is geregeld, hoe veiliger dat is voor de leefomgeving. Goed toezicht komt ook de leefbaarheid en gezondheid ten goede.
Een voorbeeld?
In Aarle-Rixtel, onderdeel van de gemeente Laarbeek, zit het woningtextielbedrijf Artex. Dit is een ‘aandachtsbedrijf’ in milieucategorie 3, ofwel een bedrijf met enige milieubelastende activiteiten. En dan niet op een bedrijventerrein maar in de bebouwde kom. Met het ROK in de hand trekken we als gemeente samen op met Artex en de ODZOB om ervoor te zorgen dat het bedrijf goed en volgens de richtlijnen kan functioneren. Dat is goed voor Artex, goed voor Aarle-Rixtel en voor de inwoners.
Hoe blijven bestuurders op de hoogte van de ontwikkelingen naar het nieuwe ROK?
Het ROK staat op de agenda van het algemeen en dagelijks bestuur van de ODZOB. De AB- en DB-leden houden de lijntjes open met de subregio’s en gemeenten. Daarnaast ligt het op tafel bij het Gemeenschappelijk Platform Omgevingsdienst (GPO) waar 22 deelnemers (21 gemeenten en de provincie) ambtelijk samenkomen. We besteden er op gezette tijden aandacht aan in deze nieuwsbrief en er gaat nog wel eens een memo over en weer over dit onderwerp.
Wat vind je belangrijk bij het opstellen van het nieuwe ROK?
Als eerste: het risicogestuurde karakter ervan. Wat heeft het voor zin om fors te blijven inzetten op een branche die zich aan de regels houdt? Dit zogenaamde ‘100% naleefgedrag’ geldt bijvoorbeeld voor de vuurwerkbranche in onze regio. We moeten daar natuurlijk steekproeven blijven houden. Maar we kunnen een deel van het toezicht beter richten op branches waar we meer overtredingen verwachten op het gebied van milieu/energie/duurzaamheid, bijvoorbeeld in de intensieve veehouderij of afvalverwerking. Als tweede: de rol en inzet van interventieteams als onderdeel van het ROK. Zo’n team pakt complexe handhavingscasussen op met als nevendoel het tegengaan van misstanden en criminaliteit.
Hoe ver is het nieuwe ROK nu?
De eerste mijlpaal is bereikt: de oplevering van een zeer uitvoerige omgevingsanalyse. Daarin komen zaken naar voren als wat er allemaal speelt in de regio: verschillen op het gebied van demografie, economie, sociaal, technologie, ecologie en politiek. Deze analyse geeft inzicht in de verschillende kenmerken tussen de gemeenten. Zijn er nieuwe bedrijven/branches bij gekomen, welke bedrijven zijn er niet meer? Nu volgt de risicoanalyse: wat zijn de risico’s en waar spelen die? Welke hebben prioriteit? Welke thema’s vragen om toezicht? Duurzaamheid en energie zijn nu veel belangrijker dan een paar jaar geleden. Ook is er steeds meer aandacht voor fijnstof en voor andere schadelijke emissies. De omgevings- en risicoanalyse vormen de onderleggers voor het nieuwe ROK.
Wat is de tijdsplanning voor het nieuwe ROK?
Het algemeen bestuur van de ODZOB stelt het ROK 2025-2028 in 2023 vast. Daarna hebben we nog tijd om het toezichtprogramma op te stellen, waarna het nieuwe ROK op 1 januari 2025 ingaat. Dat is dan overigens niet in beton gegoten. Er blijft altijd ruimte om in te spelen op actuele ontwikkelingen.